Rijbewijs A / Rijbewijs B / Rijbewijs D / Rijbewijs E

Tegenwoordig zijn er 3 verschillende categorieën motorrijbewijzen: A1, A2 en A (onbeperkt). Het type rijbewijs dat je kunt halen, hangt af van het vermogen van de motor waar je op rijdt, je leeftijd én je ervaring.

Leeftijd (vanaf)Motorrijbewijs
18 jaarA1
20 jaarA2
21 jaar (aanbevolen)A (met Code 80)
24 jaarA

Leeftijd voor behalen categorie A (zwaar) is verlaagd naar 21 jaar
De leeftijd voor het behalen van de het zware (A) motorrijbewijs is recentelijk (sinds 2018) verlaagd naar 21 jaar. Voorheen was dit 24 jaar. Wanneer je nu jonger bent dan 24 en je A rijbewijs haalt dan krijg je maximaal 2 jaar Code 80 op je rijbewijs. Met Code 80 mag je slechts een motor van de categorieën A2 en A1 besturen. Code 80 vervalt automatisch na 2 jaar of wanneer je voor die tijd 24 wordt. Je hoeft dan niet opnieuw examen te doen.

Hieronder staat uitleg over de verschillende categorieën.


Rijbewijs A1 Rechtstreeks (125cc, ofwel 11 kiloWatt)Motor Categorie A1

  • Theorie-examen
    • ​Vanaf je 17e. Let op. De uitslag van je theorie-examen is 1,5 jaar geldig.
  • Rijles volgen
    • Vanaf je 17e mag je een proefles doen en lessen volgen voor de voertuigbeheersing (AVB). Om rijles te volgen op de openbare weg moet je in het bezit zijn van je autorijbewijs. Heb je geen autorijbewijs dan moet je geslaagd zijn voor je motor theorie-examen.
  • Praktijkexamen
    • Voertuigbeheersing (AVB): Vanaf je 18e. Je moet in het bezit zijn van je autorijbewijs of je motor theorie gehaald hebben om examen AVB te mogen doen.
    • Verkeersdeelname (AVD): Vanaf je 18e en je moet je motor theorie-examen hebben gehaald en je examen voertuigbeheersing.

 

Met een A1-rijbewijs mag je rijden op:

  • Motor van de categorie A1
  • Driewielig motorrijtuig van de categorie A1 (<15kW)

Rijbewijs A2 Rechtstreeks (tot 35 kiloWatt)Motor Categorie A2

  • Theorie-examen
    • ​Vanaf je 17e. Let op. De uitslag van je theorie-examen is 1,5 jaar geldig.
  • Rijles volgen
    • Vanaf je 20ste mag je een proefles doen en lessen volgen voor de voertuigbeheersing (AVB). Om rijles te volgen op de openbare weg moet je in het bezit zijn van je autorijbewijs. Heb je geen autorijbewijs dan moet je geslaagd zijn voor je motor theorie-examen.
  • Praktijkexamen
    • Voertuigbeheersing (AVB): Vanaf je 20ste. Je moet in het bezit zijn van je autorijbewijs of je motor theorie gehaald hebben om examen AVB te mogen doen.
    • Verkeersdeelname (AVD): Vanaf je 20ste en je moet je motor theorie-examen hebben gehaald en je examen voertuigbeheersing.

 

Met een A2-rijbewijs mag je rijden op:

  • Motor van de categorie A1
  • Driewielig motorrijtuig van de categorie A1 (<15kW)
  • Motor van de categorie A2

 Rijbewijs A Rechtstreeks (onbeperkt vermogen)Motor Categorie A

  • Theorie-examen
    • ​Vanaf je 17e. Let op. De uitslag van je theorie-examen is 1,5 jaar geldig.
  • Rijles volgen
    • Vanaf je 21ste mag je een proefles doen voor de categorie A en je mag rijles volgen voor de voertuigbeheersing (AVB). Om rijles te volgen op de openbare weg moet je je motor theorie hebben gehaald.
    • Begin je als je 24 jaar of ouder bent dan mag je een proefles doen voor de categorie A en je mag rijles volgen voor de voertuigbeheersing (AVB). Om rijles te volgen op de openbare weg moet je in het bezit zijn van je autorijbewijs. Heb je geen autorijbewijs dan moet je geslaagd zijn voor je motor theorie-examen.
  • Praktijkexamen
    • Voertuigbeheersing (AVB): Vanaf je 21ste. Je moet in het bezit zijn van je autorijbewijs of je motor theorie gehaald hebben om examen AVB te mogen doen.
    • Verkeersdeelname (AVD): Vanaf je 21ste en je moet je motor theorie-examen hebben gehaald en je examen voertuigbeheersing.
      • CODE 80: Haal je vóór je 24ste je A rijbewijs. Dan krijg je Code 80 op je rijbewijs. Deze vervalt automatisch na 2 jaar óf wanneer je 24 wordt.
  • Let op er is een belangrijk verschil!
    • Vanaf 21 jaar moet je geslaagd zijn voor je motor theorie-examen voordat je begint met lessen op de openbare weg.
    • Begin je als je 24 jaar of ouder bent dan volstaat een geldig autorijbewijs om te lessen op de openbare weg. Heb je geen autorijbewijs dan moet je eerst geslaagd zijn voor je motor theorie-examen.

Met een A-rijbewijs met code 80 mag je rijden op:

  • Motor van de categorie A1
  • Driewielig motorrijtuig van de categorie A1 (<15kW)
  • Motor van de categorie A2
  • Driewielig motorrijtuig van de categorie A (>15kW)

 

Met een A-rijbewijs zonder code 80 mag je rijden op:

  • Motor van de categorie A1
  • Driewielig motorrijtuig van de categorie A1 (<15kW)
  • Motor van de categorie A2
  • Driewielig motorrijtuig van de categorie A (>15kW)
  • Motor van de categorie A

Het getrapte systeem

Ben je in het bezit van een A1 of een A2 rijbewijs? Dan kan je door middel van het getrapte systeem doorstromen naar een zwaardere categorie

Van A1 naar A2

Wanneer je minimaal 2 jaar in het bezit bent van het rijbewijs A1, mag je overstappen naar de middelzware motor (A2). Daarvoor hoef je alleen maar een praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD) te doen.

Van A2 naar A

Wanneer je minimaal 2 jaar in het bezit bent van het rijbewijs A2, mag je overstappen naar de zware motor (A). Ook daarvoor hoef je alleen maar een praktijkexamen verkeersdeelneming (AVD) te doen. Als je via het getrapte systeem je rijbewijs voor de zware categorie (A) behaalt, dan krijg je geen code 80 op je rijbewijs.

Het rijbewijs B geeft de bevoegdheid tot het besturen van:

  • Motorrijtuigen op drie wielen, niet zijnde motorrijtuigen op twee wielen met zijspanwagen.
  • Motorrijtuigen op vier of meer wielen, waarvan de toegestane maximum massa niet meer bedraagt dan 3500 kilogram en die niet zijn ingericht voor het vervoer van meer dan 8 personen, de bestuurder daaronder niet begrepen.
  • Motorrijtuigen ingericht voor het vervoer van ten hoogste 8 personen, de bestuurder daaronder niet begrepen, waarvan de toegestane massa als gevolg van een aan het voertuig aangebrachte bepantsering meer dan 3500 kilogram bedraagt.

Om autorijles te nemen, moet je minimaal 16,5 jaar oud zijn. Jouw rijbevoegdheid mag niet ontzegd zijn en tevens mag jouw rijbewijs niet ingevorderd of ingenomen zijn.
Zonder in het bezit te zijn van rijbewijs E mag een aanhangwagen worden voortbewogen, als de:

  • toegestane maximum massa van de aanhangwagen niet meer bedraagt dan 750 kilogram.
  • toegestane maximum massa van de aanhangwagen meer bedraagt dan 750 kilogram, zolang de totale massa van het trekkend motorrijtuig en aanhangwagen niet meer bedraagt dan 3500 kilogram.

Om een vrachtauto te besturen, heb je een vrachtautorijbewijs (groot rijbewijs) nodig. Voor zwaardere vrachtautos is dat rijbewijs C. Voor lichtere types is rijbewijs C1 voldoende.

2 soorten vrachtauto rijbewijzen

Er zijn 2 soorten vrachtwagenrijbewijzen: C en C1.

  • C-rijbewijs

    Voor bestuurders van vrachtautos met een gewicht van meer dan 3.500 kilo.

  • C1-rijbewijs

    Voor bestuurders van vrachtautos en campers tussen 3.500 kilo en 7.500 kilo.

Met het gewicht van de vrachtauto wordt de toegestane maximummassa bedoeld. Dit is het lege gewicht + het maximale laadvermogen.

Rijden met een aanhanger

Heb je rijbewijs C of C1? Dan mag je een aanhanger of oplegger tot 750 kilo aan jouw vrachtauto koppelen. Het gaat dan om de maximummassa.

Is jouw aanhanger of oplegger zwaarder? Dan heb je rijbewijs CE of C1E nodig.

Minimumleeftijd voor rijexamen C en CE

Om rijexamen te doen voor C en CE moet je minimaal 21 jaar zijn. Als je jouw rijbewijs C in combinatie met jouw vakbekwaamheid (code 95) haalt, dan kun je examen doen vanaf 18 jaar.

Voor de nieuwe rijbewijscategorieën C1 en C1E kun je examen doen vanaf 18 jaar. Je mag vanaf je 17e rijlessen volgen voor zowel het rijbewijs C als C1. Als voorwaarde hiervoor geldt dat je een opleiding volgt tot beroepschauffeur in het goederenvervoer over de weg.

Minimumleeftijd rijexamen vrachtauto rijbewijs

Soort rijbewijsMinimumleeftijdMinimumleeftijd in combinatie met vakbekwaamheid
C2118
CE2118
C11818
C1E1818

Verplichte medische keuring bij verlenging vrachtwagenrijbewijs

Houders van rijbewijzen van categorieën C, C1, CE en C1E moeten bij iedere verlenging van hun rijbewijs een medische keuring ondergaan.

Wie een bus wil besturen met meer dan 8 zitplaatsen (exclusief de chauffeur), heeft een busrijbewijs nodig. Het D-rijbewijs is het ‘gewone’ busrijbewijs. Speciaal voor chauffeurs van kleinere bussen (maximaal 16 zitplaatsen) is het D1-rijbewijs ingevoerd.

2 soorten busrijbewijzen

Er zijn 2 soorten busrijbewijzen: D en D1.

  • D-rijbewijs

    voor chauffeurs van bussen met meer dan 8 zitplaatsen (de bestuurder niet meegerekend).

  • D1-rijbewijs

    voor chauffeurs van kleinere bussen (meer dan 8 en maximaal 16 zitplaatsen, exclusief de bestuurder). Een D1-bus mag maximaal 8 meter lang zijn.

Rijden met een bus met aanhanger

Met een rijbewijs D en D1 mag je een aanhanger tot 750 kilo (toegestane maximummassa) aan jouw bus koppelen. De toegestane maximummassa is het lege gewicht + het laadvermogen. Wil je met een zwaardere aanhanger rijden? Dan heb je een DE of D1E-rijbewijs nodig.

Minimumleeftijd voor rijexamens busrijbewijs

Om rijexamen te doen voor D en DE en voor D1 en D1E moet je minimaal 18 jaar zijn en in het bezit zijn van een getuigschrift vakbekwaamheid (code 95). Je mag vervolgens tot jouw 21ste uitsluitend rijden op bussen voor personenvervoer op geregelde diensten binnen Nederland. En op een traject van maximaal 50 kilometer. Of op bussen zonder passagiers.

Verplichte medische keuring bij verlenging busrijbewijs

Houders van rijbewijzen van categorieën D, D1, DE en D1E moeten bij iedere verlenging van hun rijbewijs een medische keuring ondergaan.

Het rijbewijs E geeft de bevoegdheid tot het besturen van:

Motorrijtuigen van een van de rijbewijscategorieën B, C of D voor het besturen waarvan de bestuurder in het bezit is van een rijbewijs, met een andere aanhangwagen dan op grond van dat rijbewijs mag worden voortbewogen.